वाणिज्य ही व्यापार व अर्थशास्त्र यांच्याशी संबंधित ज्ञान देणारी शाखा आहे. वस्तूची देवाणघेवाण किंवा पैशाच्या मोबदल्यात वस्तू किंवा कोणती सेवा याचा हिशेब व नियंत्रण ठेवणे म्हणजे वाणिज्य. ग्लोबलायझेशनमुळे वाणिज्य शाखेचे महत्त्व खूप वाढले आहे. वाणिज्य शाखेत अर्थशास्त्र, टॅक्सेशन, वाणिज्य व व्यापार, अकौंटन्सी व बुक कीपिंग, गणित, कॉस्टिंग इत्यादी विषयांचा अभ्यास करावा लागतो.
बारावी कॉमर्सनंतर पदवीचा अभ्यास (B. Com) करताना ICWA, CAI, CSI च्या परीक्षा देता येतात व CA तसेच कॉस्ट अॅन्ड वर्क्स accountant किंवा कंपनी सेक्रेटरी बनता येते. बी कॉम च्या पदवीनंतर कायद्याची पदवी किंवा टॅक्सेशन याची पदवी घेऊन वकिली किंवा कर सल्लागारचे करिअर घडवता येते. कॉमर्सच्या विद्यार्थ्यांना पदवीनंतर बिजनेस मॅनेजमेन्ट, टॅक्स मॅनेजमेन्ट, फायनान्सिअल मॅनेजमेन्ट, इंपोर्ट/एक्सपोर्ट मॅनेजमेन्ट इत्यादी मॅनेजमेन्टचे अभ्यासक्रम सोपे व फायद्याचे ठरतात. वाणिज्य पदवीधर हा शिक्षक, बँक, तसेच मोठ्या कंपन्या मध्ये चांगल्या पगाराच्या पदावर कार्यरत होऊ शकतो. B.Com. पदवीनंतर M.Com, Ph.d. करून शिक्षण क्षेत्रात तसेच संशोधन क्षेत्रातही काम करता येते.
वाणिज्य पदवीधर हा शिक्षक, बँक, तसेच मोठया कंपन्यांमध्ये चांगल्या पगाऱ्याच्या पदावर कार्यरत होऊ शकतो.
काही महत्व पूर्ण संकेत स्थळे खालील प्रमाणे
मराठवाड्यातील कॉलेजेस ची यादी
Swami Ramananad Tirth University
पुणे विद्यापीठ
महाराष्ट्रातील संपूर्ण युनिवर्सिटी ची यादी
भारतातील नावाजलेले वाणिज्य महाविद्यालयाची यादी
commerce.nic.in
